Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Tasfiyesi

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
4. Baskıya Önsöz 7
3. Baskı Önsözünden 8
2. Baskı Önsözünden 9
1. Baskıya Önsöz 10
Kısaltmalar ve Kavramlar 25
Giriş 29
Birinci Bölüm: GENEL OLARAK MAL REJİMLERİ 33
I. MAL REJİMİ KAVRAMI 33
II. MAL REJİMLERİNİN VE EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN AİLE BİRLİĞİNDEKİ ÖNEMİ 34
III. MAL REJİMİ MODELLERİ 38
A. Mal Ayrılığı Modeli 39
B. Mal Ortaklığı Modeli 39
IV. AVRUPA’DA MAL REJİMLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU 40
İkinci Bölüm: TÜRK MEDENÎ KANUNUNUN MAL REJİMLERİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLERİ 43
I. YASAL VE SEÇİMLİK MAL REJİMİ AYRIMI 43
II. MAL REJİMİ SÖZLEŞMELERİ (DAR VE GENİŞ ANLAMDA) 44
A. Genel Olarak 44
B. Mal Rejimi Sözleşmesinin Tarafları 45
C. Sözleşme Ehliyeti 48
1. Genel Olarak 48
2. Evlenmeden Önceki Küçük ve Kısıtlının Durumu 49
3. Kanuni Temsilcinin Rızası 50
D. Mal Rejimlerinde Sözleşme Serbestîsi 50
1. Mal Rejimi Sözleşmesi Yapıp Yapmama Serbestîsi 50
2. Milletlerarası Özel Hukuk Kurallarına Göre Mal Rejimi Seçimi 51
3. Mal Rejimi Sözleşmesinin İçeriğini Belirleme Serbestîsi 52
a. Genel Olarak 52
b. Mal Rejimi Seçimi 54
c. Mal Rejimi Sözleşmesi ile Mal Rejiminin İçeriğini Düzenleme Serbestîsi 55
4. Dar Anlamdaki Mal Rejimi Sözleşmesi Dışındaki Hukuki İşlemlerle Mal Rejiminin İçeriğini Düzenleme Serbestîsi 58
E. Mal Rejimi Sözleşmesinin Şekli 59
F. Zaman Bakımından Mal Rejimi Sözleşmesinin Kapsamı 60
III. OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ 61
A. Kavram ve Amaç 61
B. Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş 62
1. Genel Olarak 62
2. Olağanüstü Mal Rejimine Hâkim Kararıyla Geçiş 64
a. Eşlerden Birinin Talebi ile 64
aa. Birlikte Yaşarken 64
ab. Ayrılık Halinde 69
ac. Boşanma Davasının Açılmasında ve Ayrılık Halindeki Önlemler 69
b. Alacaklının Talebi ile 71
c. Kanun Gereği 73
C. Olağanüstü Mal Rejiminin Hükümleri 73
1. Başlangıcı 73
2. Mevcut Mal Rejiminin Tasfiyesi 74
3. Eşler Arasında Olağanüstü Mal Rejiminin Geçerli Olması 74
D. Olağanüstü Mal Rejiminin Sona Ermesi 74
1. Mal Rejimi Sözleşmesiyle 74
2. Hâkim Kararıyla 75
E. Yetkili ve Görevli Mahkeme 75
IV. MAL REJİMLERİNİN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE ETKİSİ (ALACAKLILARIN KORUNMASI) 76
A. Amaç ve Konusu 76
B. Alacaklıların Korunmasına İlişkin Düzenlemenin Uygulama Alanı 77
1. Mal Rejiminin Kurulmasında ve Değiştirilmesinde 77
2. Mal Rejiminin Tasfiyesinde 78
3. Malvarlığının Elden Çıkması 79
C. Artık Değere Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağının Haczi 80
1. Genel Olarak 80
2. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Amacı 80
3. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Ermesinin Özellikleri 81
4. Artık Değere Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağının Özellikleri 82
a. Yasal Mal Rejiminin Sona Ermesinden Önce 82
b. Yasal Mal Rejiminin Sona Ermesinden Sonra 84
5. İcra İflas Hukuku Açısından Değerlendirme 84
a. Yasal Mal Rejiminin Sona Ermesinden Önce 84
b. Yasal Mal Rejiminin Sona Ermesinden Sonra 85
6. Değerlendirme 87
V. EŞLERİN MALVARLIKLARININ YÖNETİMİ 88
A. Genel Olarak Yetki 88
B. Bir Eşin Malvarlığının Diğer Eş Tarafından Yönetimi 88
1. Vekâlet İlişkisi 88
2. Vekâlet İlişkisinin Hükümleri 89
3. Diğer Hukuksal İşlemler 90
VI. ENVANTER 90
A. Amaç, Şekil ve Katılım 90
B. Envanter Düzenlemenin Hükümleri 92
VII. EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR 93
VIII. MAL REJİMİ TASFİYESİ DAVALARINDA YETKİ 94
Üçüncü Bölüm: EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ 95
Birinci Ayrım: EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER VE HÂKİM OLAN İLKELER 95
I. GENEL OLARAK 95
II. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER 96
A. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Uygulama Alanı 96
1. Kanun Gereği 96
2. Sözleşme ile 96
3. Hâkim Kararıyla 97
4. TMK Uygulaması ve Yürürlüğü Hakkında Kanuna Göre 97
B. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Mülkiyet 101
1. Genel Olarak 101
2. İspat Sorunu 102
C. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Yönetim, Yararlanma ve Tasarruf Yetkisi 102
1. Kanunun Getirdiği Sınırlamalar 103
a. Aile Hukukunun Genel Hükümleri ile Getirilen Sınırlamalar 103
b. Mal Rejimi Hükümleri ile Getirilen Sınırlamalar 105
D. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Eşlerin Sorumluluğu 105
E. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Başlangıcı ve Sona Ermesi 106
1. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Başlangıcı 106
2. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Ermesi 106
III. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNE HÂKİM OLAN İLKELER 109
A. Emek Karşılığı Edinilen Mallarda Hak Sahipliği 109
B. Mal Gruplarının Değişmezliği ve İkame İlkesi (Surragation) 110
C. Malvarlığı Değerlerinin Mal Gruplarına Özgülenmesi İlkesi 111
D. Edinilmiş Mallar Lehine Karine ve Tercih İlkesi 111
E. Edinilmiş Mallar Katılma Rejiminde Hak Sahibi Eşin Hakkının Alacak Hakkı Olması İlkesi 112
İkinci Ayrım: EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDEKİ MALVARLIĞI DEĞERLERİ 113
I. GENEL OLARAK 113
II. EŞLERİN EDİNİLMİŞ VE KİŞİSEL MALLARININ TESPİTİ 115
A. Edinilmiş Mallar 115
1. Kavram 115
2. Edinilmiş Malların Unsurları 116
a. Mal Rejimi Süresince Edinilme (Edinme Anı) 116
b. Karşılık Verilerek Edinilme 120
c. Şans Oyunlarından ve Diğer Yarışmalardan Elde Edilen Kazançlar 123
d. Şans Oyunlarına İlişkin Almanya ve İsviçre Örneği 124
e. Karşılık ve İkame Sorunu 124
f. Yeni Bir Düzenleme veya İkramiyenin Gelir Olarak Nitelendirilmesi 127
g. Fikir ve Sanat Eserleri ile Buluşlar 128
h. Devletin Teşvik Ödemeleri 129
3. Kanunî Örnekler 130
a. Çalışma Karşılığı Edinilen Malvarlığı Değerleri ve Sınırları 130
b. Sosyal Güvenlik veya Sosyal Yardım Kurum ve Kuruluşlarının veya Personele Yardım Amacıyla Kurulan Sandık ve Benzerlerinin Yaptığı Ödemeler 133
ba. Amaç ve Kavram 133
bb. Beklemece Haklar ve Ödenen Sigorta Primleri 135
bc. Ödeme Zamanı ve Sermaye Şeklinde Ödeme 136
bd. Sosyal Güvenlik ve Sosyal Yardım Kurumlarından Yapılan Ödeme Çeşitleri 138
be. Sosyal Güvenlik ve Sosyal Yardım Kurumlarının 219/II 2 Kapsamı Dışında Kalan Ödemeleri ve Özel Emeklilik Sigortaları 140
bea. Bireysel Emeklik 141
beb. Garantili Yaşam Sigortası 142
c. Çalışma Gücünün Kaybı Nedeniyle Ödenen Tazminatlar 143
d. Kişisel Malların Gelirleri 144
da. Genel Olarak 144
db. Çeşitleri 145
dc. Bedelsiz (gratis pay) Hisse Senetleri ve Rüçhan Hakkı 146
e. Edinilmiş Malların Yerine Geçen Değerler (İkame İlkesi) 148
ea. Amaç ve Tanım 148
eb. Sınırları 148
ec. İkame İlkesinin Uygulama Şartları 149
eca. İlliyet Bağı 149
ecb. Mülkiyet 149
4. Edinilmiş Mallara Diğer Örnekler ve Özel Durumlar 151
a. Doğal ve Hukuki Gelirler 151
b. Aile Hukukundan Doğan Mali Yükümlülükler 151
c. Çalışma Gücü Kaybı Dışındaki Maddi Tazminatlar 152
d. Kıdem Tazminatı 152
e. Şirket/İşletmelerde Endüstriyel Değer Artışı 154
f. 2002 Yılından Önce Kurulan Şirketlerdeki Hisse 156
g. Huzur Hakkı 157
h. Kâr Payı ve Yedek Akçe 157
5. Sosyal Güvenlik ve Yardım Kurumlarına Ödenen Sigorta Primlerinin Eşlerin Boşanması Halinde Edinilmiş Mallara Katılma Rejimin Tasfiyede Dikkate Alınıp Alınmayacağı Sorunu 158
B. Kişisel Mallar 162
1. Genel Olarak 162
2. Kanundan Dolayı Kişisel Mallar 162
a. Yalnız Kişisel Kullanıma Yarayan Eşya 162
aa. Kişisel Kullanıma Yarayan Eşya 162
ab. Yalnızca Malik Eş Tarafından Kullanılma 165
ac. Denkleştirme Alacağı 165
b. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Başlangıcından Önceki Mallar 166
c. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Süresince Miras Yoluyla Edinilen Mallar 167
d. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Süresince Karşılıksız Edinilen Mallar 167
e. Manevi Tazminat Alacakları 169
f. Kişisel Malların Yerine Geçen Değerler (İkame İlkesi) 170
g. TMK 228/II’ ye Göre Hesaplanan Değer 170
3. Mal Rejimi Sözleşmesi ile Kişisel Mal Kabul Edilen Değerler 173
a. Bir Meslek İcrasına ya da İşletme Faaliyetine Özgülenen Edinilmiş Malların Kişisel Mal Kabul Edilmesi 173
aa. Genel Olarak 173
ab. Amaç 173
ac. Bir Mesleğin İcrası ve İşletme Faaliyetine Özgülenen Mallar 175
ad. Mevcut ve Gelecekteki Malvarlıklarının Özgülenmesi 176
b. Kişisel Malların Gelirleri 178
III. DEĞER ARTIŞ PAYI (TMK 227 / ZGB 206) 179
A. Genel Olarak 179
B. Değer Artış Payının Unsurları 183
1. Katkı (Para, Mal ve Emek) 183
2. Katkının Diğer Eşin Bir Malvarlığı Değerine Yapılması 186
3. Üçüncü Kişi Perdesinin Kaldırılması 188
4. Katkıda Bulunan Eşin Bağışlama Kastı Olmamalıdır 189
5. Katkıda Bulunan Eş (Hiç ya da Uygun) Bir Karşılık Almamış Olmalıdır 190
6. Konjonktürel Değer Artışı 191
7. Eşler Değer Artış Payından Vazgeçmemiş Olmalılar 193
C. Değer Artışı Payının Hesaplanması 194
1. Başlangıç Değeri (Anfangswert) 194
2. Tasfiye Anındaki Değer (Son Değer = Endwert) 195
3. Yapılan Katkının Sürüm Değeri 196
4. Yapılan Katkı Oranının Tespiti, İspatı Yükü ve Hakkaniyet Oranı 196
5. Değer Artış Katkı Oranı 199
6. Aynı Mala Zaman İçinde Birden Çok Katkı Yapılması 200
7. İrat Şeklindeki Katkılar 202
8. Farklı Mallara Yapılan Katkılar 204
D. Değer Artış Payının Hukukî Niteliği ve Mal Gruplarına Özgülenmesi (Artık Değer Hesabına Etkisi) 206
1. Tek Taraflı Değişken Alacak Hakkı 206
2. Değer Artış Payının Malvarlığı Gruplarına Özgülenmesi (Artık Değer Hesabına Etkisi) 206
a. Katkıyı Yapan Eşin Malvarlığı Açısından 208
b. Katkıyı Alan Eşin (Borçlu Eşin) Malvarlığı Açısından 211
3. Özel Bir Durum Olarak Kredili Edinimlerdeki Değer Artışları 219
E. Değer Artış Payı Hesabının Katılma Alacağı Nedeniyle Yapılmaması 220
F. Değer Artış Payının Ödenmesi 221
G. Değer Artış Payı İle İlgili Özel Durumlar 222
1. Nişanlıların Değer Artış Payı Alacağı? 222
2. Değer Artış Payından Vazgeçme 222
3. Nominal Değer Garantisi, Katkının Belirlenmesinde Faiz Maliyeti / Faizsiz Finans Yöntemiyle Fiyatlandırılmış Mal Edinimi 222
4. Katkı Alacağı (Katkı Hakkı, Katkı Tazminatı) 225
a. Katkı Alacağının Şartları 225
b. Katkının İspatı 226
c. Hesaplanması 226
d. Katkı Alacağında/Tazminatında Faiz 229
e. Katkı Yapılan Malın Elden Çıkartılmış Olmasındaki Sürüm Değeri 230
5. Değer Artış Payı Alacağı ve Katkı Alacağı İlişkisi 230
6. Katkı Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağının Birlikte Uygulanmasının Şartları 231
a. Katkının 2002 Yılından Önce Yapılmış Olması 231
b. Katkı Yapılan Malın 2002 Yılından Sonra Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihte Eşin Malvarlığında Bulunması 231
c. Katkı Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağının Birlikte Uygulanmasının Yöntemi 232
ca. Tarafların Talepleri ile Bağlı Olmamak 232
cb. Hesaplama 232
cba. I. Hesaplama Yöntemi 233
cbb. II. Hesaplama Yöntemi 234
IV. EKLENECEK DEĞERLER (TMK 229 / ZGB 208) 235
A. Genel Olarak 235
1. Muvazaalı İşlemler ve Eklenecek Değerler 236
2. Görevli Mahkeme ve Muvazaa Davası ile Mal Rejiminden Kaynaklanan Davaların Birleştirilmesi 238
B. Hak ve Borç Sahipleri 238
1. Hak Sahipleri 238
2. Borçlu 239
C. Tasarruf Edilen Değerlerin Edinilmiş Mal Grubuna Ait Olması 239
D. Eklenecek Malvarlıklarının Değerinin Tespitinde Devir Tarihi ile Tasfiye Anı Ölçütü (TMK 235/II) 240
E. Eklemenin Nasıl Yapılacağı 241
F. Karşılıksız Kazandırmalar (TMK 229/I 1) 242
1. Kavram 242
2. Sınırları 243
G. Katılma Alacağını Azaltma Kastı ile Yapılan Devirler (TMK 229/I, 2) 244
1. Mal Varlığı Devri 244
2. Katılma Alacağını Azaltma Kastı 246
H. Tarafların İspat Yükü 246
İ. Üçüncü Kişilere Karşı Etkisi (TMK 229/II) 247
1. Amaç 247
2. Değerlendirme Anı 248
3. Davanın İhbarı 248
4. Hak Düşürücü Süre 250
J. Miras Hükümleri ile İlişkisi 250
V. MAL GRUPLARININ DENKLEŞTİRME ALACAĞI (TMK 230 / ZGB 209) 252
A. Genel Olarak 252
B. Hukuki Niteliği, Tasfiyede Re’sen Dikkate Alınıp Alınmayacağı Sorunu 252
C. Klasik Denkleştirme Alacağı (KDA) 253
D. Borçların Mal Grubuna Özgülenmesi 255
1. Özgülemede Kullanılacak Ölçüt 255
2. Mal Rejiminden Önce Ortaya Çıkan Borçlar 255
3. Mal Rejimi Sırasında Ortaya Çıkan Borçlar 256
a. Gelire İlişkin Borçlar 256
b. Belli Bir Malvarlığına İlişkin Borçlar 256
4. Edinilmiş Mal Grubu Aleyhine Karine 257
5. Değer Artış Payı (TMK 227) Borcunun Mal Grubuna Özgülenmesi 258
D. Aynı Eşin Mal Grupları Arasındaki Değişken Denkleştirme Alacağı (DDA) 260
1. Genel Olarak 260
2. Değişken Denkleştirme Alacağının ve Katkı Yapılan Malvarlığının Özgülenmesi 261
3. Taşınmazın İpotekle Güvence Altına Alınmış Kredi Kullanılarak Edinilmesinde Özgülenme 261
a. Genel Olarak Taşınmazın Özgülenmesi 261
b. İpoteğin (İpotekle Güvence Altına Alınan Borcun) Özgülenmesi 262
ba. Genel Olarak 262
bb. Kural 262
bc. İstisnası 263
4. Edinilmiş ve Kişisel Malların Katkıları Halinde İpoteğin Özgülenmesi 264
5. Zorunlu Tasarrufların Taşınmaz Ediniminde Kullanılması 265
Üçüncü Ayrım: EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİ 267
I. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNİN AMACI 267
A. Tasfiyenin Hukuki Niteliği 268
B. Belirsiz Alacak Davası 269
C. Tasfiyede Yetkili ve Görevli Mahkeme 275
D. Mal Rejimi Tasfiyesi ile Miras Tasfiyesi İlişkisi 276
II. EŞLERİN MALLARINI GERİ ALMALARI VE BORÇLARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELERİ 278
A. Malların Geri Alınması 278
1. Paylı Mülkiyete Konu Malların Tasfiyesi 279
a. Genel Olarak 279
b. Hakkın Hukuki Niteliği 280
c. Paylı Mülkiyete Konu Malın Eşlerden Birine Bölünmeden Verilmesinin Şartları 281
ca. Üstün Yararın İspatı 281
cb. Diğer Eşin Payının Ödenmesi 281
d. İfası 281
e. Paylı Mülkiyete Konu Malın Tasfiyede Dikkate Alınma (Ön) Sorunu 282
B. Eşlerin Karşılıklı Borçlarına İlişkin Düzenlemeleri 283
III. ARTIK DEĞER HESABI 284
A. Genel Olarak 284
B. Malvarlığı Değerlerin Eşlerin Mal Gruplarına Özgülenmesi 284
1. Malvarlığı Değerlerinin Tespiti ve Özgülemesi 284
2. Muvazaalı Devir, İnançlı Temlik Konusu Malın Özgülenmesi 285
3. Üçüncü Kişinin Mülkiyetindeki Malların Tasfiyede Dikkate Alınması 286
4. Üçüncü Kişiden Olan Alacaklar 287
5. Mal Rejiminin Sona Ermesinin Artık Değer Hesabında Malvarlığı Değerlerine Etkisi 287
C. Malların Değerlendirme Anı ve Ölçütü 292
1. Genel Olarak 292
2. Malların Değerlendirme Anı 292
a. Tasfiye Anı 292
b. Devir Tarihi veya Tasfiye Anı 292
c. Edinilmiş Mal ve Kişisel Mal Açısından 294
d. Tarafların Anlaşarak Farklı Bir Değerlendirme Anı Kabul Etmeleri 295
3. Sürüm Değeri 295
a. Genel Olarak 295
b. Malın Mal Rejimimin Sona Erdiği Haliyle Sürüm Değeri Belirlenir 296
c. Sürüm Değeri Kavramı ve Tespiti 297
d. Uygulanacak Metotlar 298
4. Gelir Değeri 299
a. Genel Olarak 299
b. Gelir Değeri Kavramı ve Genel Olarak Hesaplanması 300
c. Tarımsal İşletmelerin Gelir Değeri 302
d. Gelir Değerin Uygulama Şartları 303
e. Elbirliği ve Paylı Mülkiyet Halinde Gelir Değerinin Uygulanması 304
f. TMK 233 Kuralının Niteliği 305
g. Tarımsal İşletme ve Bizzat İşletmeye Devam Etmek 305
h. TMK 233/II Hükmüne Göre Diğer Eşin Değer Artış Payı ve Artık Değere Katılma Alacağı 307
ı. Değerlendirmeye ve İşletmenin Kazancından Mirasçılara Pay Ödenmesine İlişkin Hükümlerin Kıyasen Uygulanması 309
5. Özel Hal Değeri (Hakkaniyet Değeri) 310
a. Hak Sahipleri 310
b. Özel Haller 311
c. Hesaplanan Değerin Arttırılması 312
C. Artık Değer Hesabı 313
1. Artık Değer Hesabının Aktifleri 313
a. Mevcut Edinilmiş Mallar (EM) 313
b. Değer Artış Payı (Alacak) – TMK 227 (DAPA) 313
c. Eklenecek Değerler – TMK 229 (ED) 314
d. Denkleştirme Alacağı – TMK 230 (DA) 314
2. Artık Değer Hesabının Pasifleri 314
a. Değer Artış Payı (Borcu) – TMK md. 227 (DAPB) 315
b. Denkleştirme Borcu – TMK 230 (DB) 315
c. Diğer Borçlar – TMK md. 231 315
D. Artık Değer 315
IV. ARTIK DEĞERE KATILMA 316
A. Kanuna Göre (TMK 236) 316
B. Artık Değere Katılma Alacağı Hesabının (Tasfiyenin) Yapılmaması 317
C. Artık Değere Katılma Oranın Hakkaniyet Gereği Azaltılması veya Kaldırılması 318
D. Sözleşme ile Kanuni Paylaşım Esasından Farklı Bir Esasın Kabulü (TMK 237 / ZGB 216) 320
1. Genel Olarak 320
2. TMK 237 Uygulama Alanı, Sınırları 320
3. Mal Rejimi Sözleşmesi ile Düzenleme İmkânlarına Örnekler 322
4. Mal Rejimi Sözleşmelerinde İade Şartı (Rückfallsklausel) 324
5. Eşlerin Ortak Olmayan Çocuklarının ve Altsoylarının Saklı Paylarının Korunması 326
a. Sağ Kalan Eşin Lehine Yapılan Düzenlemenin Hukuki Nitelemesi 326
b. Sağ Kalan Eş Lehine Yapılan Düzenlemenin Hukuki Nitelemesi 327
c. Eşlerin Ortak Olmayan Çocukları ve Onların Altsoyları 327
ca. Saklı Payın Tespiti 327
cb. Saklı Payın Tenkis Davası ile Korunması 328
d. Saklı Pay Sahibi Diğer Mirasçılar 329
e. Saklı Pay Korumasının Diğer Mirasçıların Saklı Paylarına Etkisi 329
E. İptal, Boşanma veya Mahkeme Kararıyla Mal Ayrılığında Artık Değere Katılmanın Sözleşme ile Belirlenmesi 332
1. Genel Olarak 332
2. Uygulama Alanı 332
3. Uygulama Şartı Olarak ‘Açıkça Öngörme’ 333
F. İrade Sakatlığı ve Dönme 334
V. ARTIK DEĞER KATILMA ALACAĞI VE DEĞER ARTIŞ PAYININ ÖDENMESİ 334
A. Alacakların Niteliği ve Genel Olarak Ödenmesi 334
B. Alacakların (Artık Değer ve Değer Artış Payı) Talep Edilebileceği Zaman (İfa Zamanı, Alacağın Muaccelliyeti) 335
C. Külli Tasfiye, Karşılıklı Alacakların Takas Zorunluluğu ve Taleple Bağlılık Sorunu 337
D. Nakdî veya Ayni Ödeme İmkânı 339
1. Sürüm Değeri, İfa Amacıyla ve İfa Yerine Edim 340
E. Borçluya Vade Tanınması 342
1. Genel Olarak Uygulama Alanı 342
2. Taraflar ve Hakkın Hukuki Niteliği 343
3. Vade Tanımanın Uygulama Şartları 343
a. Mal Rejiminin Sona Ermesi 343
b. Ciddi Güçlükler 344
4. İspat Yükü 344
5. Vade Süresi ve Vade Tanımanın Hukuki Sonuçları 344
F. Alacağa Faiz Yürütülmesi, Faiz Yürütmenin Başladığı Gün ve Vade Tanınan Alacaklara Güvence Verilmesi 345
G. Aile Konutu ve Ev EşyasıÜzerinde Ayni Hak Tanınmasını Talep Hakkı 348
1. Genel Olarak 348
2. Ayni Hak Tanınmasını Talep Hakkının Uygulanması 348
a. Eski Yaşantısını Devam Ettirebilmesi 348
b. Hak Sahibi Eş 349
c. Aile Konutu ve Ev Eşyası 350
d. Artık Değerin Mahsup Edilmesi ve Bedel Ödenmesi 352
3. Talep Edilecek Hak Çeşitleri 354
a. İntifa Hakkı 354
b. Oturma Hakkı 354
c. Hak Sahibi Eşi Seçim Hakkı ve Süresi 355
d. Aile Konutu ve Ev EşyasıÜzerinde Mülkiyet Hakkı Tanınması 355
4. Meslek veya Sanatın İcrası İçin Gerekli Bölümlerde Ayni Hak Talep Hakkının Kullanılamaması 356
H. Üçüncü Kişiye Karşı Dava Hakkı 358
1. Genel Olarak 358
a. Düzenlemenin Amacı 358
b. Uygulama Alanı Sınırları (Mirasta Tenkis ve Denkleştirme) 358
c. Düzenlemenin Emredici Niteliği 360
2. Hükmün Uygulama Şartları 360
a. Artık Değere Katılma Alacağı ve Kısmen Karşılanamamış Olması 360
b. Üçüncü Kişiye Yapılan Karşılıksız Kazandırma 360
c. Borçlu Eşin Terekesi veya Malvarlığının Yetersiz Olması 361
ca. Genel Olarak 361
cb. Yargıtay Uygulaması 363
d. Üçüncü Kişinin İyi niyetli veya Kötü Niyetli Oluşu ve Zenginleşmesi 364
3. Hak Sahibi Alacaklı 365
4. Borçlu Davalı Üçüncü Kişi 366
5. Hak Düşürücü Süre ve Artık Değere Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağı Zamanaşımı İlişkisi 367
6. Hak Düşürücü Süre ve Artık Değere Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağı Zamanaşımı İlişkisi 367
7. TMK 229/II’ye Göre Davanın İhbarı ve TMK 241 İlişkisi 369
8. Mirasın Tenkisine İlişkin Hükümlerin Kıyasen Uygulanması 370
VI. ARTIK DEĞERE KATILMA ALACAĞINDA VE DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞINDA ZAMANAŞIMI 371
A. Genel Olarak 371
1. Doktrindeki Görüşler 372
2. Yargıtay Görüşü 373
B. Zamanaşımı Süresi 375
C. Genel Hükümlere Göre Zamanaşımı 378
D. Zamanaşımı Süresinin Başlangıcı 380
E. Zamanaşımının Durması ve Kesilmesi 382
F. Değerlendirme 383
Dördüncü Bölüm: EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ TASFİYE VE MAL REJİMİ SÖZLEŞME ÖRNEKLERİ 385
I. TASFİYE ÖRNEKLERİ 385
II. MAL REJİMİ SÖZLEŞME ÖRNEKLERİ 396
Beşinci Bölüm: EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNE İLİŞKİN ELEŞTİRİ VE ÖNERİLER 401
I. YÜRÜRLÜK SORUNU 401
II. PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİ 404
III. MAL REJİMİNİN ÖLÜMLE SONA ERMESİNDE MİRAS HUKUKU İLE İLİŞKİSİ 406
IV. KAZANÇ ORTAKLI YASAL MAL REJİMİNİN ÖLÜMLE SONA ERMESİNDE DENKLEŞTİRMEYE İLİŞKİN ALMAN MAL REJİMİ HUKUKUNDAKİ ÇÖZÜM ÖRNEĞİ (BGB § 1371) 409
A. Genel Olarak Yasal Mal Rejimi “Kazanç Ortaklığı” 410
B. Mal Rejiminin Ölümle Sona Ermesi 413
1. Sağ Kalan Eşin Yasal Miras Payının Arttırılması ile Kazanç Denkleştirilmesi 413
2. Sağ Kalan Eşin Yasal Mal Rejimi Hükümlerine Dayanarak Kazanç Denkleştirilmesi 414
a. Şartları 414
b. Hukuki Sonuçları ve Sınırlar 414
c. Eğitim Alacağı 415
ca. Şartları 415
cb. Hukuki Sonuçları ve Sınırları 416
C. Değerlendirme 416
V. ENVANTER SORUNU 419
VI. KATILMA VE DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAKLARININ BOŞANMADA MADDİ TAZMİNAT VE NAFAKA TALEPLERİ ÜZERİNE ETKİSİ 419
VII. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK VE KONSOLOSLUK ANLAŞMALARININ MAL REJİMİNDEKİ ROLÜ 419
Kaynakça 421
Kanun Maddeleri Dizini 431
Kavramlar Dizini 435