Türk Medeni Hukuku

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Dördüncü Baskı Önsözünden 7
Üçüncü Baskı Önsözünden 7
İkinci Baskı Önsözünden 7
Birinci Baskı Önsözünden 9
TÜRK MEDENİ HUKUKU
1. Bölüm
HUKUK VE MEDENİ HUKUK
§1. HUKUKUN VE MEDENİ HUKUKUN TOPLUMSAL YERİ VE ÖZELLİKLERİ 35
I. Hukuk Kavramı 35
II. Diğer Toplumsal Düzen Kuralları 35
III. Hukuk Kurallarının İşlevleri 37
§2. HUKUK KURALLARININ ÖZELLİKLERİ 37
§3. HUKUK SİSTEMİ VE MEDENİ HUKUK 38
I. Ulusal Hukuk – Uluslararası Hukuk 38
II. Maddi Hukuk – Şekli Hukuk 39
III. Kamu Hukuku – Özel Hukuk 39
§4. MEDENİ HUKUK 39
I. Medeni Hukukun Konusu ve Medeni Hukuk Dalları 40
A. Kişiler Hukuku 40
B. Aile Hukuku 40
C. Borçlar Hukuku 41
D. Eşya Hukuku 41
E. Miras Hukuku 41
2. Bölüm
TÜRK MEDENİ KANUNUNUN BAŞLANGIÇ HÜKÜMLERİ
§5. GENEL OLARAK 43
§6. MEDENİ HUKUKUN KAYNAKLARI 43
I. Medeni Hukukun Yazılı Kaynaklar 43
A. Anayasa 44
B. Türk Medeni Kanunu 44
C. Türk Borçlar Kanunu 44
D. Diğer Yasal Düzenlemeler 45
II. Örf ve Âdet hukuku (Medeni Hukukun Yazılı Olmayan Kaynağı) 46
A. Süreklilik (Maddi Unsur) 46
B. Uyma Zorunluluğu (Manevi Unsur) 47
C. Kamu Düzenine Aykırı Olmama (Hukuki Unsur) 47
D. Örf ve Âdet hukuku Yazılı Hukuk Kurallarına Aykırı Olabilir Mi? 47
E. Örf ve Âdet hukuku Kurallarının Çeşitleri 47
F. Örf ve Adet Hukuk Kurallarının Tespiti ve Uygulanması 48
III. Hâkimin Yarattığı Hukuk 48
A. Hâkimin Hukuk Yaratma Yöntemi 49
B. Hâkimin Yarattığı Hukukun Etkisi 49
§7. MEDENİ HUKUK KURALLARININ UYGULANMASI 49
I. Medeni Hukuk Kurallarının Yer Bakımından Uygulanması 49
II. Medeni Hukuk Kurallarının Zaman Bakımından Uygulanması 50
A. Hukuk Kurallarının Geriye Yürümeme İlkesi (Makable Şamil Olmama) 50
B. Geriye Yürümeme İlkesinin Uygulanmadığı Haller 51
1. Kamu Düzeni ve Genel Ahlâk 51
2. İçeriği Kanunla Belirlenen İlişkiler 51
3. Beklemece Haklar 52
C. Özel Kanun – Genel Kanun – Sonraki Kanun – Önceki Kanun İlişkisi 52
1. Üst Normun Geçerliliği 52
2. Özel Kanun – Genel Kanun 53
3. Sonraki Kanun – Önceki Kanun 54
III. Medeni Hukuk Kurallarının Anlam Bakımından Uygulanması 55
A. Kanunun Sözüyle ve Özüyle Uygulanması (Hukuk Kurallarının Yorumu) 55
1. Yorum Çeşitleri 55
2. Yorum Teorileri 56
a. Sübjektif Yorum Teorisi 56
b. Objektif Yorum Teorisi 56
c. Karma Yorum Teorisi 56
d. Serbest Yorum Teorisi 57
3. Yorum Yöntemleri 57
a. Lâfzî Yorum Yöntemi 57
b. Mantıksal ve Sistematik Yorum Yöntemi 57
c. Amaçsal Yorum Yöntemi 57
IV. Hâkimin Takdir Yetkisi 58
A. Hâkime Takdir Yetkisinin Açıkça Tanındığı Haller 59
B. Kanununda Kullanılan İfadeler 59
C. Takdir Yetkisini Kullanma Biçimi ve Denetimi 59
§8. HUKUK KURALLARININ İHLALİNE BAĞLANAN YAPTIRIMLAR 60
I. Genel Olarak 60
A. Medeni Hukuk (Özel Hukuk) Alanındaki Yaptırım Çeşitleri 60
1. Yokluk 60
2. Geçersizlik (Hükümsüzlük) 61
a. Mutlak Butlan (Kesin hükümsüzlük) 61
b. Kısmi Butlan 62
3. İptal Edilebilirlik (Nispi Butlan) 63
4. Tazminat 63
§9. DÜRÜSTLÜK KURALI VE HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞI 64
I. Hak Kavramı 64
II. Hak Çeşitleri 64
A. Mutlak Haklar ve Nispi Haklar 64
B. Ayni Haklar ve Şahsi Haklar 65
C. Malvarlığı Hakları ve Kişilik Hakları 65
D. Devredilebilen Haklar ve Devredilemeyen Haklar 65
III. Borç Kavramı 66
IV. Dürüstlük Kuralı 66
V. Dürüstlük Kuralına Aykırılığın (Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı) Şartları 67
A. Dürüstlük Kuralına Açık Aykırılık 67
B. Bir Zararın Doğması 67
VI. Dürüstlük Kuralına Aykırılığın Sonucu 68
§10. İYİNİYET KURALI 68
I. İyiniyetin Unsurları 68
A. Bilgisizlik 68
B. Hukuken Hoş Görülebilir Olma 69
II. İyiniyet Kuralının Uygulanma Alanı 69
A. Kişi Bakımından Uygulama 70
B. Zaman Bakımından Uygulama 70
C. Ayni Hak Kazanımında İyiniyet Kuralının Uygulanması 70
1. Taşınır Malın Mülkiyetinin Kazanılmasında İyiniyet Kuralının Uygulanması 70
a. Sahibinin Elinden Rızası ile Çıkan Taşınırlar 71
b. Sahibinin Elinden Rızası Dışı Çıkan Taşınırlar 71
ba. Para ve Hamiline Yazılı Senetler 71
bb. Açık Arttırma, Pazar ve Benzeri Yerlerden Alınan Şeyler 72
2. İyiniyetin Aile Hukukundaki Uygulama Alanı 72
3. İyiniyetin Borçlar Hukuku Alanında Uygulama Alanı 72
III. İyiniyetin Hukuki Niteliği 72
§11. İSPAT KURALLARI 73
I. İspat Yükü 73
A. Genel Kural 74
B. İstisnalar 74
1. Kanunun Açıkça Öngördüğü İstisnalar 74
2. Kanuni Karineler 75
3. Dürüstlük Kuralından Kaynaklanan İstisnalar 76
II. Resmi Sicil ve Senetlerin İspat Gücü 76
3. Bölüm
KİŞİLER HUKUKU
1. Kısım
GERÇEK KİŞİLER
§12. KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI, HAK VE FİİL EHLİYETİ 79
I. Gerçek Kişiler 79
A. Kişiliğin Başlangıcı 79
B. Hak Ehliyeti 79
1. Hak Ehliyetine İlişkin Bazı Kısıtlamalar 80
C. Fiil (Eylem) Ehliyeti 81
1. Hukuki İşlem Ehliyeti 81
a. Borçlandırıcı İşlemler 82
b. Tasarruf İşlemleri 82
D. Haksız Fiil (’den Sorumlu Olma) Ehliyeti 82
E. Fiil Ehliyetinin Koşulları 83
1. Ayırt Etme Gücü (Sezginlik, Temyiz Kudreti) 83
2. Erginlik (Reşit Olma) 84
a. Yaş Erginliği 84
b. Evlenme ile Erginlik 84
c. Yargısal Erginlik 84
3. Kısıtlı Olmama 85
F. Kişilerin Fiil Ehliyetlerine Göre Tasnifi 85
1. Tam Ehliyetliler 85
2. Sınırlı Ehliyetliler 85
a. Evli Kişiler 85
b. Kendilerine Yasal Danışman Atananlar 86
3. Sınırlı Ehliyetsizler 86
4. Tam Ehliyetsizler 87
§13. KİŞİLİK HAKLARI 87
I. Genel Olarak 87
II. Kişilik Haklarının Özellikleri 88
III. Kişilik Haklarının Konusu Olan Bazı Kişisel Değerler 89
A. Yaşam 89
B. Vücut Bütünlüğü 89
C. Sağlık 89
D. Özgürlükler 90
E. İnsan Onuru 90
F. İsim ve Resim Üzerindeki Hak 90
G. Giz (Sır) Alanı ve Özel Hayat 91
IV. Kişiliğin Korunması 91
A. Kişilik Haklarının Korunma Yolları 91
1. Kişilik Haklarının Hukuki İşlemlerle Yapılan Saldırılara Karşı Korunması 92
2. Kişilik Haklarının Üçüncü Kişilerin Hukuka Aykırı Saldırılarına Karşı Korunması 92
a. Kişilik Hakkı Zedelenen Kimsenin Rızası 93
b. Daha Üstün Nitelikte Özel Yarar 93
c. Kamusal Yarar 93
d. Kanunun Verdiği Yetkinin Kullanılması 94
B. Koruma Yolları (Dava Hakları) 95
1. Saldırının Önlenmesi Davası 95
2. Saldırıya Son Verilmesi Davası 95
3. Hukuka Aykırılığın Tespiti Davası 95
C. Ad ve Adın Korunması 97
1. Dar Anlamda Ad (Öz Ad ve Soyadı) 97
a. Soyadı 97
b. Öz Ad (Ön Ad) 98
2. Geniş Anlamda Ad (Takma Ad, Lakap, Ticaret Unvanı) 98
3. Adın Değiştirilmesi 98
4. Adın Değiştirilmesine İtiraz 99
5. Ad Üzerindeki Hakkın Korunması 99
§14. HISIMLIK 99
I. Kavram 99
II. Hısımlığın Çeşitleri 100
A. Kan Hısımlığı 100
1. Altsoy–Üstsoy Kan Hısımlığı 100
2. Yansoy Kan Hısımlığı 101
a. Kan Hısımlığına Bağlanan Sonuçlar 101
B. Evlenme ile Doğan Hısımlık (Kayın Hısımlığı) 101
1. Hukuki Sonuçları 102
C. Evlatlık İlişkisinden Doğan Hısımlık 102
§15. YERLEŞİM YERİ 102
I. Yerleşim Yeri Çeşitleri 102
A. İradeye Bağlı Yerleşim Yeri 102
B. Yasal Yerleşim Yeri 103
C. Tüzel Kişilerin Yerleşim Yeri 103
II. Yerleşim Yerinin Hukuki Önemi 103
§16. KİŞİSEL DURUM KÜTÜKLERİ 104
I. Kişisel Durum Kütüğü Çeşitleri 104
A. Doğum Kütüğü 104
B. Aile Kütüğü 104
C. Ölüm Kütüğü 105
II. Kişisel Durum Kütüklerinin Hukuki İşlevleri 105
A. İspat Aracı 105
B. Açıklığı Sağlama 106
III. Kişisel Durum Kütüklerinde Değişiklik ve Düzeltme Yapılması 106
IV. Kişisel Durum Kütüklerinin Tutulmasından Doğan Sorumluluk 107
§17. GERÇEK KİŞİLİĞİN SONA ERMESİ 107
I. Ölümün Belirlenmesi 107
II. Ölümün Kanıtlanması 108
III. Ölümle İlgili Karineler 108
A. Birlikte Ölüm Karinesi 108
B. Ölüm Karinesi 109
1. Ölüm Karinesi İçin Aşağıdaki Şartlar Aranır: 109
a. Kişinin Ölümüne Kesin Gözle Bakılacak Durumlar İçerisinde Kaybolması 109
b. Cesedin Bulunamaması 109
2. Sonuçları 109
C. Gaiplik Karinesi 110
1. Gaiplik Kararının Şartları 110
a. Gaiplik Kararı için Gaibin Cesedi Bulunamamış Olmalıdır 110
b. Ölüm Tehlikesi İçinde Kaybolmak veya Kendisinden Uzun Zamandan Beri Haber Alınamaması 110
c. Ölümün Kuvvetle Muhtemel Olması 110
d. Bir ve Beş Yıllık Süreler 110
2. Gaiplik Kararının Sonuçları 111
2. Kısım
TÜZEL KİŞİLER
§18. TÜZEL KİŞİ KAVRAMI 113
§19. TÜZEL KİŞİLERİN ÇEŞİTLERİ 113
I. Yapılarına Göre 113
A. Kişi Toplulukları 113
B. Mal Toplulukları 114
II. Bağlı Oldukları Hukuk Kurallarına Göre 114
A. Kamu Hukuku Tüzel Kişileri 114
1. Kamu İdareleri 114
2. Kamu Kurumları 114
B. Özel Hukuk Tüzel Kişileri 115
§20. TÜZEL KİŞİLERİN UNSURLARI 115
I. Amaç Unsuru 115
II. Kişi veya Mal Unsuru 115
III. Organizasyon Unsuru 116
IV. Hukuki Unsur 116
§21. TÜZEL KİŞİLERİN KURULUŞU 116
I. İzin Sistemi 116
II. Normatif Sistem 117
III. Serbest Kuruluş Sisteminde 117
§22. TÜZEL KİŞİLERİN EHLİYETİ 118
I. Hak Ehliyeti 118
A. Özel Hukuk Alanında 118
B. Hak Ehliyetinin Amacı ile Sınırlı Olması 118
II. Tüzel Kişilerin Fiil Ehliyeti 119
§23. TÜZEL KİŞİNİN ORGANLARI 119
§24. TÜZEL KİŞİLİĞİN SONA ERMESİ 119
§25. TÜZEL KİŞİLERİN MALVARLIĞININ TASFİYESİ VE MALVARLIĞININ ÖZGÜLENMESİ 120
§26. DERNEKLER 120
I. Tanım 121
II. Derneğin Unsurları 121
A. Kişi Unsuru 121
B. Amaç Unsuru 121
C. Organizasyon Unsuru 121
D. Hukukilik Unsuru 122
III. Dernek Türleri 122
A. Kamuya Yararlı Dernekler 122
B. Çocuk Dernekleri 122
C. Ticari İşletme İşleten Dernekler 123
D. Özel Kanunlarla Kurulan Dernekler 123
IV. Derneğin Kuruluşu 123
A. Kurucu Sayısı ve Kurucu Üyelerin Niteliği 123
1. Üye Olamayan Kişiler 124
2. Kurulması Yasak Dernekler 124
B. Dernek Tüzüğü 124
C. Kuruluş Bildirisi ve Tüzüğün İncelenmesi ve Tüzel Kişilik Kazanma 125
V. Uluslararası Faaliyet 126
VI. Dernek Üyeliği, Üyelerin Hak ve Yükümlülükleri 126
A. Dernek Üyeliği 126
1. Dernek Üyeliği ve Onursal Üyelik 127
B. Üyelik Hakları 128
C. Üyelik Borçları 128
D. Üyeliğin Sona Ermesi 129
1. Üyelikten Çıkma 129
2. Üyelikten Çıkarılma 129
3. Üyeliğin Kendiliğinden Sona Ermesi 129
E. Üyeliğin Sona Ermesinin Sonuçları 129
VII. Dernek Organları 129
A. Zorunlu Organlar 130
1. Genel Kurul 130
a. Niteliği ve Oluşumu 130
b. Genel Kurulun Olağan Toplanması 130
c. Genel Kurulun Olağanüstü Toplanması 130
d. Toplantısız veya Çağrısız Alınan Kararlar 130
e. Genel Kurulun Toplantıya Çağrılması 131
f. Toplantı Yeri ve Toplantı Yeter Sayısı 131
g. Karar Yeter Sayısı 131
h. Toplantı Usulü 132
i. Genel Kurulun Görev ve Yetkileri 132
j. Genel Kurul Kararının İptali 132
2. Yönetim Kurulu 133
a. Oluşumu 133
b. Görevleri 133
3. Denetleme Kurulu 133
B. Seçimlik Organlar 134
VIII. Derneğin Sona Ermesi 134
A. Kendiliğinden Sona Erme 135
B. Genel Kurul Kararı ile 136
C. Mahkeme Kararı ile 136
D. Sona Ermenin Sonuçları 136
1. Tasfiye (Arıtım) 136
2. Özgüleme (Tahsis) 137
a. Tasfiye ve Özgülemenin Dernek Tüzüğünde Gösterilen Esaslara Göre Yapılması (DK md. 15, DerYön md. 89) 137
b. Tasfiye ve Özgülemenin Mahkeme Kararı ile Yapılması 138
§27. VAKIFLAR 138
I. Genel Olarak Vakıflar, Vakfın Tanımı ve Özellikleri 138
II. Vakfın Unsurları 139
A. Malvarlığı Unsuru 139
B. Amaç Unsuru 139
C. Hukukilik Unsuru 140
III. Vakıf Çeşitleri 141
A. Aile Vakıfları 141
B. Dini Vakıflar 141
C. Çalıştırılanlara ve İşçilere Yardım Vakıfları 141
D. Kamuya Yararlı Vakıflar 141
E. Karma Vakıflar 141
F. Vakıflar Kanunda Yapılan Tanımlar 141
IV. Vakfın Kuruluşu 142
A. Vakıf Kurma Ehliyeti 142
B. Vakıf Kurma İradesinin Açıklanma Şekli 142
C. Vakfın Tüzel Kişilik Kazanması 143
V. Vakfın Organları 144
A. Zorunlu Organ Olarak Yönetim Organı 144
B. Vakfın Seçimlik Organları 146
VI. Vakıfların Denetlenmesi 146
VII. Vakfın Sona Ermesi 146
A. Kendiliğinden Sona Erme 146
1. Amacın Gerçekleşmesi veya Amacının Gerçekleşmesinin Olanaksız Hale Gelmesi 147
2. Belirli Süreli Kurulmuş Vakıflarda Sürenin Dolması ile veya Bozucu Şartla Kurulmuş Vakıflarda Şartın Gerçekleşmesi ile 147
B. Mahkeme Kararıyla Vakfın Sona Ermesi (Vakfın Dağıtılması) 148
VIII. Vakfın Sona Ermesinin Sonuçları 149
4. Bölüm
AİLE HUKUKU
§28. AİLE KAVRAMI VE TMK’YE GÖRE DÜZENLENEN AİLE ÇEŞİTLERİ 151
I. Dar Anlamada Aile 151
II. Geniş Anlamda Aile 152
III. En Geniş Anlamda Aile 152
§29. AİLE HUKUKUNDA GEÇERLİ OLAN İLKELER 152
I. Birlik İlkesi 152
II. Eşitlik İlkesi 152
III. Süreklilik İlkesi 153
IV. Zayıfların Korunması İlkesi 153
V. Düzenleme Serbestîsinin Bulunmaması İlkesi 153
VI. Kamu Müdahalesi İlkesi 153
1. Kısım
EVLİLİK HUKUKU
1. Ayırım
NİŞANLILIK
§30. NİŞANLANMA KAVRAMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 155
§31. NİŞANLANMANIN KURUCU UNSURLARI 155
I. Karşılıklı Evlenme Vaadi 155
II. Nişanlanacak Kişilerin Ayrı Cinsiyetten Olmaları 155
§32. NİŞANLANMANIN GEÇERLİLİK KOŞULLARI 156
I. Nişanlanma Ehliyeti 156
II. Nişanlanma Engellerinin Bulunmaması 156
III. Şekil Şartına Bağlı Olmaması 157
§33. NİŞANLANMANIN HÜKÜMLERİ 157
I. Evlenme Yükümlülüğü 157
II. Sadakat Yükümlülüğü 157
III. Destekten Yoksun Kalma Tazminatı ve Manevi Tazminatı 157
IV. Tanıklıktan Kaçınma 158
§34. ŞARTA BAĞLI NİŞANLILIK 158
§35. NİŞANLILIĞIN SONA ERMESİ 158
§36. NİŞANLILIĞIN SONA ERMESİNİN HÜKÜMLERİ 159
I. Hediyelerin İadesi 159
II. Maddi ve Manevi Tazminat 159
III. Zamanaşımı 160
2. Ayırım
EVLENME
§37. GENEL OLARAK 161
§38. EVLENMENİN ŞARTLARI 161
§39. EVLENMENİN MADDİ ŞARTLARI 162
I. Olumlu Maddi Şartlar (Evlenme Ehliyeti) 162
A. Ayırt Etme Gücü 162
B. Olağan ve Olağanüstü Evlenme Yaşı 162
C. Kanuni Temsilcinin İzni 162
II. Olumsuz Maddi Şartlar (Mutlak Evlenme Engelleri) 163
A. Kan Hısımlığı 163
B. Kayın Hısımlığı 163
C. Evlatlık İlişkisi 164
D. Mevcut Evlilik 164
E. Akıl Hastalığı 164
III. Nispi Evlenme Engelleri 164
A. Kadınlar İçin Bekleme Süresi 164
B. Bulaşıcı Hastalıklar 164
§40. EVLENMENİN ŞEKLİ ŞARTLARI 165
I. Başvuru 165
A. Başvurunun Şekli 165
B. Başvurunun İncelenmesi ve Reddi 165
II. Evlenme Töreni 166
A. Tören Yeri ve Şekli 166
B. Aile Cüzdanı ve Dinî Tören 166
3. Ayırım
EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ
§41. EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ 169
I. Kişisel İlişkilere İlişkin Genel Hükümler 169
A. Eşlerin Hak ve Yükümlülükleri 169
1. Ortak Konutu (Aile Konutu) Seçme Hakkı 170
2. Evlilik Birliğini Birlikte Yönetme Hakkı 170
3. Eşlerin Birlikte Yaşama Hakkı ve Yükümlülüğü 170
4. Birliğin Mutluluğunu Sağlama Yükümlülüğü 170
5. Sadakat Yükümlülüğü 170
6. Çocukların Bakımına ve Eğitimine ve Gözetimine Özen Gösterme Yükümlülüğü 171
7. Yardım Yükümlüğü 171
8. Eşlerin İş ve Meslek Seçme Hakkı 171
B. Kadının Soyadı 172
II. Mali İlişkilere İlişkin Genel Hükümler 172
A. Giderlere Katılma Yükümlülüğü 172
B. Evlilik Birliğinin Temsili 173
1. Sürekli İhtiyaçlarda Temsil 173
2. Diğer İhtiyaçlar İçin Temsil Yetkisi 173
3. Temsil Yetkisini Kullanmanın Sonuçları 174
4. Temsil Yetkisinin Kaldırılması 174
III. Eşin Üçüncü Kişilerle ve Diğer Eşle Hukuki İlişki İçine Girme Özgürlüğü ve Ehliyeti 174
IV. Evlilik Birliğinin Korunması 175
A. Genel Olarak 175
B. Koruma Tedbirleri 175
1. Uyarma, Uzlaştırma ve Uzman Kişi Desteği 175
2. Evlilik Birliğinin Giderlerine Katılma Payının Belirlenmesi 175
3. Birlikte Yaşamaya Ara Verilmesi 176
4. Borçlulara Ait Önlemler 176
5. Tasarruf Yetkisinin Sınırlanması 176
6. Durumun Değişmesi 177
C. Yetkili ve Görevli Mahkeme 177
4. Ayırım
MAL REJİMLERİ VE EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ
§42. YASAL VE SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ 179
§43. MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİ 179
§44. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ 180
I. Genel Olarak 180
II. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Uygulanması 181
A. Kanun Gereği 181
B. Sözleşme Gereği 181
C. Mahkeme Kararı Gereği 181
III. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Mülkiyet 181
IV. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Yönetim, Yararlanma ve Tasarruf Yetkisi 182
V. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimindeki Mallar 182
A. Genel Olarak 182
B. Edinilmiş Mallar 182
1. Kavram 182
2. Kanunî Örnekler 183
a. Çalışma Karşılığı Edinilen Malvarlığı Değerleri 183
b. Sosyal Güvenlik veya Sosyal Yardım Kurum ve Kuruluşlarının veya Personele Yardım Amacıyla Kurulan Sandık ve Benzerlerinin Yaptığı Ödemeler 183
c. Çalışma Gücünün Kaybı Nedeniyle Ödenen Tazminatlar 183
d. Kişisel Malların Gelirleri 184
e. Edinilmiş Malların Yerine Geçen Değerler (İkame İlkesi) 184
f. Edinilmiş Mallara Diğer Örnekler 184
C. Kişisel Mallar 184
1. Yalnız Kişisel Kullanıma Yarayan Eşya 184
2. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Başlangıcından Önceki Mallar 185
3. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Süresince Miras Yoluyla Edinilen Mallar 185
4. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Süresince Karşılıksız Edinilen Mallar 185
5. Manevi Tazminat Alacakları 185
6. Kişisel Malların Yerine Geçen Değerler 185
7. Mal Rejimi Sözleşmesi ile Edinilmiş Malların Kişisel Mal Kabul Edilmesi 185
VI. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Ermesi 186
VII. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesi 186
A. Eşlerin Mallarını Geri Almaları ve Borçlarını Düzenlemeleri 187
B. Her Eşin Artık Değerinin Hesabı 187
1. Artık Değer Hesabının Aktifleri 187
a. Mevcut Edinilmiş Mallar (EM) 187
b. Değer Artış Payı (Alacak) – (DAPA) 188
c. Eklenecek Değerler – (ED) 188
d. Denkleştirme Alacağı – (DA) 188
2. Artık Değer Hesabının Pasifleri 189
a. Değer Artış Payı (Borcu) – (DAPB) 189
b. Denkleştirme Borcu – (DB) 189
c. Diğer Borçlar 189
C. Artık Değer ve Artık Değere Katılma Alacağı 189
5. Ayırım
EVLİLİK BİRLİĞİNİN SONA ERMESİ
§45. EVLİLİĞİN ÖLÜM, ÖLÜM KARİNESİ, GAİPLİK KARARI İLE SONA ERMESİ 195
§46. EVLENMENİN GEÇERSİZLİĞİ 195
I. Yoklukla Malul Evlenmeler 195
II. Evlenmenin Mutlak Butlanı 195
III. Evlenmenin Nispi Butlanı (İptal Edilebilirlik) 196
A. Ayırt Etme Gücünden Geçici Yoksunluk 196
B. Yanılma 196
C. Aldatma 197
D. Korkutma 197
E. Kanuni Temsilcinin Rızasının Olmaması 197
F. Butlanı Gerektirmeyen Eksiklikler ve Butlan Davası 198
G. Butlan Davasının Sonuçları 198
§47. BOŞANMA 198
I. Genel Olarak 198
II. Boşanmanın Dayandığı Genel İlkeler 199
A. Kusur İlkesi 199
B. Temelden Sarsılma İlkesi 199
C. İrade İlkesi 199
D. Elverişsizlik İlkesi 200
E. Medeni Kanunumuzun Kabul Ettiği İlke 200
III. Boşanma Nedenleri 200
A. Özel Boşanma Nedenleri 200
1. Zina 200
2. Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış 201
3. Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme 201
4. Terk 202
5. Akıl Hastalığı 203
B. Genel Boşanma Nedeni: Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması 203
1. Genel Olarak 203
2. Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılmasına İlişkin Karineler 204
3. Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması Nedeniyle Boşanma Davasına İtiraz 204
IV. Boşanma Davası 205
A. Dava Hakkı 205
B. Yetkili Mahkeme 205
C. Tarafların Dava Ehliyeti 205
D. Davada Uygulanacak Usul 205
E. Geçici Önlemler 205
V. Boşanmanın Sonuçları 206
A. Genel Sonuçları 206
B. Çocukları Açısından 207
C. Hâkimin Boşanma Kararında Re’sen Düzenleyeceği Hususlar 207
D. Hâkimin Talep Üzerine Düzenleyeceği Hususlar 207
1. Maddî ve Manevî Tazminat 207
2. Yoksulluk Nafakası 208
2. Kısım
HISIMLIK
§48. SOYBAĞI 209
I. Genel Olarak 209
II. Soybağı Çeşitleri 209
III. Soybağının Kurulması 210
A. Ana ile Çocuk Arasında Soybağının Kurulması 210
B. Baba ile Çocuk Arasında Soybağının Kurulması 210
1. Evlilik Birliği Esaslı Babalık Karinesi 211
a. Soybağının Reddi 212
aa. Çocuğun Evlilik Birliği İçinde Ana Rahmine Düşmesi 212
ab. Çocuğun Evlenmeden Önce veya Ayrı Yaşama Sırasında Ana Rahmine Düşme 213
ac. Dava Hakkı 214
ad. Hak Düşürücü Süreler 214
ae. Görevli ve Yetkili Mahkeme 215
2. Sonradan Evlenme ile Soybağının Kurulması 215
a. Bildirim 215
b. İtiraz ve İptal 215
3. Mahkeme Kararıyla Kurulan Soybağı (Babalık Davası) 215
a. Karineler 215
b. Hak Düşürücü Süreler (TMK 303) 216
c. Ananın Malî Hakları 216
4. Tanıma 216
a. Tanımanın Maddi Şartları 217
b. Tanımanın Şekli Şartı 217
c. Bildirim 217
d. Tanımanın İptali 217
da. Tanıyanın Dava Hakkı 217
db. İlgililerin Dava Hakkı 217
dc. İspat Yükü 217
e. Hak Düşürücü Süreler 218
C. Evlat Edinme 218
1. Küçüklerin Evlat Edinilmesinin Koşulları 218
a. Yaş Şartı 218
b. Bir Yıllık Bakım, Eğitim Şartı 219
c. Yarar Şartı 219
d. Küçüğün Rızası 219
e. Kanuni Temsilcinin Rızası 219
2. Ergin ve Kısıtlıların Evlat Edinilmesinin Şartları 220
a. Rıza Şartı 220
b. Diğer Şartlar 221
3. Evlat Edinmede Şekil ve Usul 221
4. Evlat Edinmenin Hükümleri 221
a. Genel Olarak 221
b. Evlenme Yasağı 221
c. Mirasçılık İlişkisi 221
d. Velayet ve Ana Babanın Hakları 222
e. Soyadı ve Ad 222
f. Vatandaşlık 222
5. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması 222
a. Rızanın Bulunmaması Nedeniyle Evlatlık İlişkisinin Sona Ermesi 222
b. Diğer Noksanlar Nedeniyle Evlatlık İlişkisinin Sona Ermesi 222
6. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılmasında Süre 222
§ 49. SOYBAĞININ HÜKÜMLERİ 223
I. Soybağının Genel Hükümleri 223
A. Çocuğun Soyadı 223
B. Karşılıklı Yükümlülükler 223
C. Çocuk ile Kişisel İlişki 223
1. Sınırları 224
D. Çocukların Bakım ve Eğitim Giderlerini Karşılama 224
1. Nafaka Davası Hakkı 224
2. Nafaka Miktarının Takdiri 224
II. Velayet 225
A. Velayet Hakkı Sahipleri 225
B. Velayet Altındakiler 225
C. Velayetin Kapsamı 226
1. Genel Olarak 226
2. Çocuğun Adı 226
3. Eğitim 226
4. Çocuğun Temsil Edilmesi ve Çocuğun Aileyi Temsili 226
5. Çocuk ile Ana ve Baba Arasındaki Hukukî İşlemler 227
6. Çocuğun Malları 227
D. Velâyetin Kaldırılması 227
1. Genel Olarak 227
2. Velâyetin Kaldırılması Hâlinde Ana ve Babanın Yükümlülükleri 228
3. Durumun Değişmesi 228
III. Nafaka Yükümlüleri 228
A. Dava Hakkı ve Dava Sırası 228
5. Bölüm
VESAYET
§50. VESAYET VE VELAYET ARASINDAKİ FARKLILIKLAR 231
§51. VESAYET ÇEŞİTLERİ 232
§52. VESAYET ORGANLARI 232
§53. VESAYETİ GEREKTİREN SEBEPLER 232
I. Küçüklük 232
II. Vesayeti Gerektiren Kısıtlama Nedenleri 232
A. Akıl Hastalığı ve Akıl Zayıflığı 233
B. Savurganlık, Alkol veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Kötü Yaşama Tarzı, Kötü Yönetim 233
C. Hapis 234
D. İsteğe Bağlı Kısıtlanma 234
§54. KISITLAMADA USUL 234
§55. KISITLAMANIN SONUÇLARI 235
§56. VASİ ATANMASI 235
I. Genel Olarak 235
II. Eşin ve Hısımların Önceliği 236
III. Vasiliği Kabul Yükümlülüğü 236
A. Vasilikten Kaçınma Sebepleri 236
B. Vasiliğe Engel Olan Sebepler 236
C. Kaçınma ve İtiraz 237
D. Vasiliğin Sona Ermesi 237
IV. Vasinin Görevleri 237
A. Defter Tutma 237
B. Değerli Şeylerin Saklanması 238
C. Taşınırların Satılması 238
D. Paraların Yatırılması 238
E. Yatırımların Dönüştürülmesi 238
F. Ticarî ve Sınaî İşletmeler 238
G. Taşınmazların Satılması 238
H. Özen ve Temsil 239
İ. Malvarlığının Yönetilmesi 239
J. Temsil 239
1. Yasak İşlemler 239
2. Vesayet Altındaki Kişinin Yapabileceği İşler 239
a. Vasinin Rızasıyla Yapabileceği İşlemler 239
b. Meslek veya Sanat 240
c. Serbest Mallar 240
§57. KAYYIMLIK VE YASAL DANIŞMANLIK 240
I. Kayyımlık 240
A. Genel Olarak 240
B. Temsil Kayyımlığı 240
C. Yönetim Kayyımlığı 241
D. İstek Üzerine Kayyımlık 241
II. Yasal Danışmanlık 241
A. Genel Olarak 241
B. Oy Danışmanlığı 242
C. Yönetim Danışmanlığı 242
D. Usul 243
§58. VESAYET DAİRELERİNİN GÖREVLERİ 243
I. Vesayet Makamından ve Denetim Makamından İzin Alınmasını Gerektiren İşlemler 243
§59. VESAYETİN SONA ERMESİ 244
I. Küçüklerde 245
II. Hükümlülerde 245
III. Diğer Kısıtlılarda 245
IV. Kayyımlığın ve Yasal Danışmanlığın Sona Ermesi 245
V. Usulü 245
§60. VESAYET ORGANLARININ SORUMLULUĞU 246
I. Devletin Sorumluluğu 246
II. Görev ve Yetki 246
6. Bölüm
EŞYA HUKUKU
1. Kısım
GENEL OLARAK EŞYA HUKUKU VE ZİLYETLİK
§61. EŞYA HUKUKUNUN KONUSU VE KAPSAMI 250
§62. AYNİ HAK KAVRAMI, ÖZELLİKLERİ VE AYNİ HAKKIN KONUSU 250
I. Ayni Hak Kavramı ve Özellikleri 250
II. Ayni Hakkın Konusu ve Ayni Haklara Hakim Olan Prensipler 250
§63. ZİLYETLİK 252
I. Genel Olarak Zilyetlik Kavramı 252
II. Zilyetliğin Unsurları 252
III. Zilyetliğin Hukuki Niteliği 252
IV. Zilyetliğin Konusu 252
V. Zilyetliğin Çeşitleri 253
A. Tek Kişinin Zilyetliği–Çok Kişinin Zilyetliği 253
B. Asli–Fer’i Zilyetlik 253
C. Dolaylı Zilyet–Dolaysız Zilyet 253
VI. Zilyetliğin Kazanılması 253
VII. Zilyetliğin Korunması 254
A. Zilyetliğin Temelinde Yer Alan Haktan Bağımsız Olarak Korunması 254
B. Zilyetliğin Temelinde Yer Aldığı Varsayılan Hak Nedeniyle Korunması 255
VIII. Zilyetlikte Geri Verme Borcu ve Kapsamı 255
A. İyi Niyetli Zilyedin Geri Verme Borcu 255
B. Kötü Niyetli Zilyedin Geri Verme Borcu 256
IX. Zilyetliğin Sona Ermesi 256
2. Kısım
TAPU SİCİLİ
§64. TAPU SİCİLİ ÇEŞİTLERİ 257
I. Ana Siciller 257
II. Yardımcı Siciller 258
§65. TAPU SİCİLİNE EGEMEN OLAN İLKELER 258
I. Tescil İlkesi 258
II. Açıklık İlkesi 258
III. İlliyet İlkesi 258
IV. Güven İlkesi 259
V. Devletin Sorumluluğu 259
§66. TAPU SİCİLİNDE YAPILAN İŞLEMLER 259
I. Kayıt 259
II. Tescil 259
A. Tescilin Şartları 260
1. Tescil Talebi 260
2. Hukuki Neden 260
3. Belgeleme 260
B. Tescilin Hükümleri 260
III. Şerh 261
A. Kişisel Hakların Şerhi 261
B. Malikin Tasarruf Yetkisinin Sınırlanmasına İlişkin Şerh 261
C. Geçici Tescilin Şerhi 261
IV. Beyan 262
3. Kısım
AYNİ HAKLAR
§67. MÜLKİYET 263
I. Mülkiyet Hakkının Konusu ve Kapsamı 263
II. Mülkiyet Hakkının Çeşitleri 264
A. Müşterek (Paylı) Mülkiyet (MK. Md. 688) 264
B. İştirak (Elbirliği) Halinde Mülkiyet (MK. Md. 701) 264
III. Taşınmaz Mülkiyeti 265
A. Taşınmaz Mülkiyetinin Konusu 265
B. Taşınmaz Mülkiyetinin Kazanılması 265
1. Aslen Kazanma 265
2. Devren Kazanma 265
3. Olağan Zamanaşımı ile Kazanma 266
4. Olağanüstü Zamanaşımı ile Kazanma 266
IV. Taşınır Mülkiyeti 266
§68. SINIRLI AYNİ HAKLAR 267
I. İrtifak Hakları 267
A. İrtifak Hakkı Çeşitleri 267
1. Ayni İrtifak Hakları 267
2. Şahsi İrtifak Hakları 267
a. İntifa Hakkı (TMK md. 794) 267
b. Oturma Hakkı (TMK md. 823) 268
c. Karışık İrtifak Hakları 268
II. Rehin Hakları 268
A. Taşınmaz Rehni 268
1. İpotek 268
a. İpoteğin Kurulması 269
b. İpoteğe Hâkim Olan İlkeler 269
c. İpoteğin Hükümleri (TMK md. 888 vd.) 269
d. İpoteğin Sona Ermesi 269
2. İrat Senedi 269
3. İpotekli Borç Senedi 270
B. Taşınır Rehni 270
1. Taşınır Rehni Çeşitleri 270
a. Teslime Bağlı Rehin (TMK md. 939) 270
aa. Kurulması 270
ab. Hükümleri 271
ac. Sona Ermesi 271
b. Hapis Hakkı 271
ba. Hükümleri (MK. Md. 953) 271
c. Alacaklar ve Diğer Haklar Üzerinde Rehin 271
d. Rehin Karşılığında Ödünç Verme İşiyle Uğraşanlar 272
e. Rehinli Tahvil 272
7. Bölüm
MİRAS HUKUKU
§69. TÜRK MİRAS HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ VE TMK’DEKİ YERİ 273
§70. MİRAS HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI 273
§71. MİRASÇILAR 275
I. Yasal Mirasçılar ve Zümre Sistemi 275
A. Birinci Zümre Mirasçılar (Alt Soy) 276
B. İkinci Zümre Mirasçılar (Ana, Baba ve Bunların Altsoyları) 277
C. Üçüncü Zümre (Büyük Ana ve Büyük Baba ve Bunların Altsoyu) 277
D. Sağ Kalan Eş 278
E. Devlet 280
II. İradi Mirasçılar ve Belirli Mal Vasiyeti Alacaklısı 280
§72. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLAR 280
I. Ölüme Bağlı Tasarruf Yapma Ehliyeti 281
II. Şekli Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruflar 281
A. Vasiyetler 281
1. Resmî Vasiyetname 281
a. Okunarak İmzalanarak Yapılan Resmi Vasiyetname 282
b. Okunmaksızın ve Yazılmaksızın Yapılan Resmi Vasiyetname 282
2. El Yazılı Vasiyetname 283
3. Sözlü Vasiyet 283
a. Resmi veya El Yazılı Vasiyet Yapılamayan Olağanüstü Haller 283
b. Vasiyetçinin İradesini Açıklaması 283
c. Vasiyetçinin İrade Açıklamasının Belgelenmesi 284
d. Sözlü Vasiyetin Hükümden Düşmesi 284
4. Vasiyetnameden Dönme ve Vasiyetnamenin Yok Olması 284
B. Miras Sözleşmesi 284
III. Maddi Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruflar 285
A. Mirasçı Atama ve Belirli Mal Vasiyeti 285
B. Mirasçı Atama (MA) ve Mal Vasiyeti (MV) Farklar 285
C. Miras Sözleşmeleri 286
1. Olumlu Miras Sözleşmeleri 286
2. Mirastan Feragat Sözleşmesi (Olumsuz Miras Sözleşmesi) 286
a. Mirastan Feragat Sözleşmesinin Hükümleri 287
3. Miras Sözleşmesinin Sona Ermesi 287
IV. Ölüme Bağlı Tasarruflarda Koşullar (Şart) 288
V. Ölüme Bağlı Tasarruflarda Yüklemeler 288
VI. Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi 289
A. Görevleri 289
B. Tasarruf Yetkisi 289
C. Görevin Sona Ermesi 290
D. Sorumluluğu ve Denetlenmesi 290
§73. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN İPTALİ 290
I. İptal Davasının Nedenleri 290
II. İptal Davasının Tarafları, Yetkili ve Görevli Mahkeme 291
III. İptal Davasında Hak Düşürücü Süreler 291
A. Bir Yıllık Süre 291
B. On Yıllık Süre 291
C. Yirmi Yıllık Süre 291
D. Def’i 291
§74. SAKLI PAY 292
I. Saklı Paylı Mirasçılar 292
A. Birinci Zümrede Altsoy 292
B. İkinci Zümrede Ana ve Baba 292
C. Sağ Kalan Eş 293
1. Sağ Kalan Eş ve Birinci Zümre 293
2. Sağ Kalan Eş ve İkinci Zümre 293
3. Sağ Kalan Eş ve Üçüncü Zümre 294
§75. MURİSİN TEREKESİNİ KULLANABİLMESİNİN SINIRLARI (TASARRUF ORANI) 294
I. Mevcut (Fiili Tereke) 294
II. Terekeye Eklenecek Değerler 294
III. Terekeden Çıkarılacak Değerler 295
IV. Mirası Red, Mirastan Feragat, Mirastan Iskat 297
A. Mirası Red 297
B. Mirastan Feragat 297
C. Mirastan Iskat (Mirasçılıktan Çıkarma) 298
§76. MİRASIN GEÇMESİ 298
I. Mirasın Açılması ve Değerlendirme Anı 298
II. Açılma Yeri ve Yetkili Mahkeme 298
III. Mirasçılık Ehliyeti 299
A. Sağ Doğmak 299
B. Hak Ehliyeti 299
C. Mirastan Yoksun Olmamak 299
1. Mirastan Yoksunluk Sebepleri 299
2. Mirastan Yoksunluğun Sonuçları 300
a. Yoksunluk Kendiliğinden Sonuç Doğurur 300
b. Yoksunluk Geçmişe Etkilidir 300
c. Yoksunluk Nispidir 300
d. Yoksunluk Kişiseldir 300
§77. MİRASIN KAZANILMASI 300
I. Mirasın Kendiliğinden Kazanılması ve Külli Kazanım İlkesi 300
II. Vasiyet Olunan Malın Kazanılması 301
§78. MİRASBIRAKANIN SAKLI PAY İHLAL EDEN TASARRUFLARININ TENKİSİ 301
I. Tenkis Davası Açabilecekler 302
II. Tenkis Davasının Davalıları 302
III. Tenkise Tabi Tasarruflar 302
IV. Tenkisin Hükmü 303
V. Tenkiste Sıra 303
VI. Hak Düşürücü Süreler 303
§79. MİRASIN PAYLAŞILMASI VE TAKSİMİN BİTİRİLMESİ 304
I. Paylaşma Kuralları 304
II. Payların Oluşturulması ve Özgülenmesi 304
III. Miras Payının Temliki 304
IV. Mirasçıların Birbirine ve Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluğu 305
Kaynaklar 307
Madde Dizini 309
Kavramlar Dizini 317